А теперь предлагаю в качестве тренировки взять в руки Евангелие на русском языке и сравнить пятую главу от Матфея с переводом на карельский язык, сделанным в 1820 году группой священников (первоначальный перевод учителя Новоторжского духовного училища Матвея Андреевича Золотинского) во главе со священником села Козлово Григорием Ефимовичем Введенским (ныне Спировского района, Тверской области). Кроме того, известны еще и другие участники перевода священник села Золотиха Матвей Стефанов, Трофим Самойлов и Иван Венедиктов.  

Этот текст называется Нагорной проповедью – Gorapagina, лучше назвать истинно карельским наименованием – Vuarapagina. Языку этого текста без малого две сотни лет, но думаю, что современные карелы его поймут.  

Ну, а сначала ”Отче наш” по-карельски, переведенный 203 года назад тверскими священниками:

Tuatto miän...

Perevod nekotoryh molitv i sokraščennogo katehizisa na korel'skij jazyk. Sankt-Peterburg: Svjatejšij pravitel'stvujuščij sinod, 1804, s. 5.

Tuatto miän, kumban`e olet taivahašša,

Ana hyvättiečöy šiun nimeži.

Tulgah šiun kuningahuš,

Liekäh šiun vällä,

Kuin taivahašša, niin i muailmalla.

Anna meilä jogopäivällistä leibiä nytten

I jätä meilä miän vellat,

Kuingi myö jättälemmä miän velganiekoilla.

I elä vie meidä muanitukšeh, a piäššä meidä pahašta.




Svjatoi Jovangeli Matveista

Viiješ piä

Herran miän Šyndüruohtinan Svjatoi Jovangeli Matveista karjalan kielellä. Pečatoidu Svjateišago Pravitel'stvujuščago Sinodan käššennäštä, Veniähen bibleiskoin kanžakunnan elolla. Piiteri, 1820.


Святое Евангелие Господа нашего Иисуса Христа от Матфея на карельском языке. Напечатано по распоряжению Святейшего Правительствующего Синода на средства Российского библейского общества, Санкт-Петербург, 1820.



1. Nähtyö Jisus rahvahan, nouži goralla. I kuin hiän istuočih, lähendiäčettih hänen luo hänen opaššettavat.

2. I rubei ičeštä niin heidä opaštamah:

3. Ožakkahat keyhät hengellä: hiän on taivaškuningahuš.

4. Ožakkahat itkijät: hyö käržytäh.

5. Ožakkahat tyynet: hiän liey mua.

6. Ožakkahat toven tahtojat i šuvaččijat: hyö kylläššytäh.

7. Ožakkahat kaikilla hüvän luadijat: heilä ičellä hyvä liey.

8. Ožakkahat puhtahat šiämellä: hyö Jumalua nähäh.

9. Ožakkahat šovinnon luadijat: hyö nimittiäčetäh Jumalan poijiksi.

10. Ožakkahat oigeista šyin porotetut: hiän on taivaškuningahuš.

11. Ožakkahat työ oletta, konža haukutah teidä i porotetah i jogo pahan šanan miun täh tiän piällä ažetetah.

12. Ihaštukkua työ i hyvällä mielin olgua, šuuri teilä on palka taivahašša: niin ollah porotetut prorokat, kumbazet iellä teidä oldih.

13. Työ oletta muan šuola: kuin rikkuočennou šuola, millä šuoluačou? Ni midä ei rubie šilloin makšamah, a vain pois hänen kuatah, i jalloila tallauduu.

14. Työ oletta ilman valgie, ei voi peittiäčie linna, goralla šeizatettu.

15. Eigo viritetä tuohušta i kattien alla panna, a ylähäkši, i ana palau kaikien täh, ket ollah talošša.

16. Niin ana valguou tiän valgie inehmizien ieššä, jo ana nähtäis΄ tiän hyvät aziet i kiitettäis tiän Tuattuo, kumbane on taivahašša.

17. Elgiägo pidäkkiä mieleššä, jotto mie tulin rikkomah zakonua ali prorokkoja: en tullun rikkomah, a täyttämäh.

18. Amin' šanon teilä: terämbieh taivaš i muailma häviey, a ei hävie yksi tähyt ali yksi piirytyš zakonašta, kuni kaikki ei luadieče.

19. Ken rikkonnou yhen näistä pienistä käššennöistä i niin opaštannou inehmizie, pienin liey taivaškuningahuošša, a ken luadiu i opaštau, žen šuurekši pannah taivaškuningahuošša.

20. Šanon teilä: kuin tiän oigehuš ei liene šuurembi kirjamiehien da farisejoin oigehušta, että liene taivaškuningahuošša.

21. Kuulija työ, mi oli šanottu ennen eläjillä: elä tapa; ken tappanou, že viärittiäčöy vanhemman ieššä.

22. A mie šanon teilä: jogohine, ken tyhjäštä toista vihuau, viärä on vanhemman ieššä; ken toista virkanou: raka, viärä on rahvahan ieššä; a ken toista šanonnou umbituhmakši, šidä on mistä šyin panna tulizeh gejennah.

23. Kuin šie tuonnet šiun lahjan oltarin edeh i šiinä muissutat, jotto toine pidäy šiyn piällä midä ni olgah,

24. jätä ših šiun lahja oltarin edeh i mäne iellä luaji šovindo toizen kera i šilloin anna šiun lahja.

25. Luaji terväh šivn vihazniekan kera šovindo, kuni olet hänen kera matašša; ana ei šuata šilma šivn vihazniekka vanhemman luo, i vanhin šiun andau toizella, i pandu liet raudoih.

26. Amin' šanon šiula: et šieldä piäže, kuni et anna jälgimästä kodrantua.

27. Kuulija, mi oli šanottu ennen eläjillä: elä luaji toizen naizinehmizen kera pahua.

28. A mie šanon teilä: jogohine, ken kačahtau toizen naizen piällä i mieleššä pidäy pahua, že jo luadi pahan omalla hengellä.

29. Kuin oigie šiun šilmä šilma pahah šuattau, pissä pois i luo ičeštäš; parembi šiula on, ana häviey mi olgah šiun hibieštä, a ei kaikella hibiellä olla luoduna tuligejennah.

30. I kuin oigie šiun käzi pahah šilma šuattau, leikkua kädeš i luo ičeštäš; parembi šiula on, ana häviey mi olgah šiun hibieštä, a ei kaikella hibiellä olla luoduna tuligejennah.

31 Oli šanottu: ken laškenou ičeštä oman naizen, ana andau hänellä laškukirjan.

32. A mie šanon teilä: jogohine, ken laškou oman naizen, vain ei pahan luadimon täh toizien kera, iče šuattau händä pahah, i ken laškietun ottau, pahua luadiu.

33. Vielä kuulija, mi oli šanottu ennen eläjillä: et valehukšeh vannuoče, makšat Jumalalla šiun vannuočennan.

34. A mie šanon teilä: ni kuin ei vannuočie.

35. Elägo taivahalla, hiän on Jumalan šija; elägo mualla, hiän on aluštana hänen jalloila; elägo Jerusalimalla, hiän on šuuren kuningahan linna.

36. Elägo vannuoče omallaš piälläš, et šie voi ühtä tukkua valgiekši ali muššakši muuttua.

37. Olgah tämä teilä šana: niin, niin, ei, ei; a mi liigua virkuačou, že jo i kehno.

38. Kuulija työ oli šanottu: šilmä šilmäštä i hammaš hambahašta.

39. A mie šanon teilä: ei vaššata pahua. A ken iskenöy šilma oigieh šiun nägöh, kiänällä hänellä toine.

40. I ken tahtonou šiun kera hoppuočie i kiskuo šiulda vuateuš, anna hänellä i šoba.

41. I ken ottanou vägeh šilma viršan aštuo, mäne hänen kera kakši.

42. Ken pakkuou šiulda, anna, i ken tahtou šilda vellakši ottua, elä jätä.

43. Kuulija, mi oli šanottu: šuvače šiun lähehistä, a vihazniekkua šiun elä šuvače.

44. A mie šanon teilä: šuvakkua tiän vihazniekkoja, hyviä paiskua tiän haukujien piällä, hyviä luadikkua pahan tahtojilla teilä i kumarrelgua pahan luadijista teilä i tiän porottajoista.

45. Ana lienettä tiän taivahallizen tuaton poijat, kumbane paistau päivästä hyvien i pahojen täh i laškou vihmua oigeilla i riähkähizillä.

46. Kuin šuvannetta tiän šuvaččijoja, miityš teilä palka? Eigo i miitarit šidä luajita?

47. I kuin šebiälettä vain tiän pyhävellilöjä, min liigua luajitta?

48. Niin olgua työ žen hyvähyöt, min hyvähyš on tiän taivahalline tuatto.